A1News.am-Hayeli.am-ը գրում է.ՌԴ ԱԳՆ-ն շաբաթ օրը հայտարարություն է տարածել՝ ծայրահեղ մտահոգություն հայտնելով Լեռնային Ղարաբաղում լարվածության աճի կապակցությամբ՝ արձանագրելով, որ Բաքուն խախտել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի պայմանավորվածությունը։
«Ռուսաստանի Դաշնության պաշտպանության նախարարության 2022թ․ մարտի 26-ի տեղեկատվական տեղեկագրում արձանագրված ռուսական խաղաղապահ զորախմբի պատասխանատվության գոտի զինված ներթափանցման և հրադադարի ռեժիմի խախտման փաստերը հակասում են Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարների՝ 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության դրույթներին։ Մենք վճռական կոչ ենք անում կողմերին ցուցաբերել զսպվածություն և ապահովել ամենաբարձր մակարդակով եռակողմ պայմանավորվածությունների անշեղ կատարումը»,- ասվում է հայտարարության մեջ։
Նույն օրվա ընթացքում ավելի վաղ հայտարարություն էր տարածել նաև ՌԴ պաշտպանության նախարարությունը՝ նշելով, որ ռուսական խաղաղապահ զորախումբը շարունակում է առաջադրանքներ իրականացնել Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում։
«Մարտի 24-25-ը Ադրբեջանի Հանրապետության զինված ուժերը, խախտելով Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարների 2020թ․ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության դրույթները, մտել են Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի պատասխանատվության գոտի և ստեղծել դիտակետ։
Bayraktar-TB 2 տիպի անօդաչու թռչող սարքից չորս հարված է հասցվել Լեռնային Ղարաբաղի զինված կազմավորումների ստորաբաժանումներին Փառուխ բնակավայրի տարածքում։ Ներկայում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի հրամանատարությունը միջոցներ է ձեռնարկում իրավիճակը կարգավորելու և զորքերին իրենց ելման դիրքեր վերադարձնելու համար։ Ադրբեջանական կողմին զորքերը հետ տանելու կոչ է ուղարկվել։
Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում ռուսական խաղաղապահ զորախումբը չորս երթուղիներով՝ Ասկերանի, Մարտակերտի, Մարտունու և Շուշիի շրջաններում պարեկություն է իրականացրել։ Ընդհանուր առմամբ, 2020թ․ նոյեմբերի 23-ից ռուսական խաղաղապահ զորախմբի ինժեներա-սակրավորական խմբերը չպայթած ականներից և արկերից մաքրել են 2358,9 հեկտար տարածք, 689,5 կմ ճանապարհ, 1937 շենք, հայտնաբերել և վնասազերծել են 26 257 պայթուցիկ առարկա։ Ռուս խաղաղապահների անվտանգությունն ապահովելու և հնարավոր միջադեպերը կանխելու համար անընդհատ փոխգործակցություն է պահպանվում Ադրբեջանի և Հայաստանի զինված ուժերի գլխավոր շտաբների հետ»,- նշվում է ՌԴ ՊՆ հայտարարության մեջ։
Այս հայտարարությանը Բաքուն շատ կոշտ է պատասխանել։ Մասնավորապես Բաքվի պաշտպանական գերատեսչության տարածած հաղորդագրության մեջ նշվում է, որ Ադրբեջանի Հանրապետության ՊՆ-ն կոչ է անում Ռուսաստանի Դաշնության ՊՆ-ին ապահովել հայկական բանակի մնացորդների և հայկական անօրինական զինված կազմավորումների ամբողջական դուրսբերումը Ադրբեջանի՝ միջազգայնորեն ճանաչված տարածքներից՝ եռակողմ հայտարարության դրույթներին համապատասխան։ Ադրբեջանական կողմը առաջարկում է չօգտագործել «Լեռնային Ղարաբաղ» ձևակերպումը՝ նշելով, թե ճիշտ տարբերակը «Ադրբեջանի տարածքների անվանումները»։
Ադրբեջանական հաղորդագրության մեջ նաև նշվում է, թե ռուս խաղաղապահները <<իր տարածքում>> ժամանակավորապես են կանգնած։ Ադրբեջանի ՊՆ-ն նաև նշել է, թե «ՌԴ ՊՆ հայտարարությունը հակասում է երկկողմ հարաբերությունների ոգուն և ռազմավարական փոխգործակցության փետրվարի 22-ի Հռչակագրին»։
Այս հայտարարությունից անմիջապես հետո Արցախում ռազմական դրության կարգավորումները խստացվեցին։ Նման իրավիճակում լարվածության թուլացում ակնկալելը իրատեսական չէ, թերևս հակառակը՝ ռազմական բախման խորացումը կարող է անգամ Մոսկվայի համար նոր ճակատի վերածվել, չնայած ուկրաինական պատերազմից օր առաջ Մոսկվայում կնքված ռուս-ադրբեջանական համաձայնագրին։ Ի դեպ, Ուկրաինայի անվտանգության խորհրդի քարտուղարը հայտարարել է, թե իրենց համար ցանկալի կլիներ, եթե Ռուսաստանի դեմ նոր ճակատ բացվեր․ այդ կերպ ՌԴ ուշադրությունը իրենց հանդեպ կնվազեր։ Ուկրաինացի պաշտոնյան նշել է, թե Վրաստանը և մյուս երկրները կարող են հենց հիմա լուծել իրենց տարածքային կորուստների վերականգնման հարցը։
Այս հորդորին կարծես թե առաջինը արձագանքել է Ալիևը՝ բացելով իր՝ մինչ այժմ քողարկած խաղաքարտերը։ Իրադարձությունների հավանական զարգացումը ռազմական ճանապարհով կարող է դառնալ անխուսափելի։
